Lösemili çocuklarda beslenmede nelere dikkat edilmelidir?

Öncelikle belirtmeliyim ki hiçbir beslenme şekli, diyet veya ek gıda lösemi hastalığını iyileştirmez. Ancak sağlıklı ve dengeli beslenme herkeste olduğu gibi lösemi hastalarında da vücudun güçlü olmasını ve bağışıklık sisteminin desteklenmesini sağlayacaktır.

Dengeli beslenme dediğimizde yeterli ve sağlıklı meyve- sebzeleri, tahılları, az yağlı et, yumurta, süt ve süt ürünlerini içeren, şeker ve tuz miktarı az olan gıdalar anlaşılmalıdır.

Süt, peynir, yoğurt iyi bir protein ve kalsiyum kaynağıdır. Protein kaynağı olarak et ve yumurta da önemlidir. Bu gıdalar ilaç yan etkisi olarak ortaya çıkabilecek kemik ve kas zayıflığının önlenmesinde de faydalı olacaktır.

Ancak et, yumurta, balık gibi hayvansal ürünler çiğ veya az pişmiş olarak tüketilmemelidir. Tütsülenmiş gıdalar ile salam, sucuk, pastırma gibi pişmeden hazırlanan hayvansal gıdalar da yenmemelidir. Etler yağ eklenmeden pişirilmeli, kavurma yerine haşlama, ızgara şeklinde tüketilmelidir.

Süt ve süt ürünleri pastörize edilmiş veya UHT tekniği ile kutulanmış şeklide kullanılmalıdır. Pastörize edilmiş ya da kutulanmış süt temin edilemiyorsa süt iyice kaynatıldıktan sonra tüketilmelidir. Yine çiğ sütten yapılmış peynir de tüketilmemelidir. Kefir gibi pre ya da probiyotik yiyecek ve içecekler asla verilmemelidir.

Hastanız anne sütü alan bir bebek ise anne sütüne devam ediniz.

Karbonhidrat olarak makarna, bulgur, patates ve pirinç tüketilebilir. Özellikle çocuklarımızın çok tükettiği patates mümkün olduğunca yağda kızartma şeklinde değil, fırınlama, haşlama şeklinde tüketilmelidir.

Hastalarımızda bazı kemoterapi ilaçların yan etkisi olarak, iştah artışı, kan şekeri, tansiyon ve kan yağlarında yükselmeler gelişebilir. Bu durumlarda doktorunuzun önerdiği tuzsuz ya da kalorisi ayarlanmış gıdalar dışına çıkmayınız.

Kemoterapi alan hastalarımızda sıklıkla kan akyuvar sayısında azalma görülür. Nötropeni olarak adlandırılan bu durumda hastanıza çiğ meyve ve sebzelerin tüketilmesi yasaklanabilir. Nötropenik diyet denen bu diyet hastanıza önerilmemiş olsa bile nötropeni dönemlerinde özellikle kabuğu soyulmadan yenen meyva ve sebzelerden uzak durmanızı ve tüm yiyeceklerinizin tam pişmiş olarak tüketilmesini öneririm.

Hastanızın nötropenik olmadığı dönemlerde de meyve ve sebzeler bol, temiz su ile yıkanmalı, mümkünse kabukları soyularak tüketilmelidir

Pişirdiğiniz bir besini hemen tüketmeyecekseniz 2 saat içerisinde soğutup buzdolabına kaldırınız, oda ısısında bekletmeyiniz. Bekletilen gıdalarda hem vitamin kaybı hem de zararlı mikroorganizmalarda artış olabilir.

Küflü gıdaları asla evinizde barındırmayınız hemen

Dondurulmuş besinleri buzdolabında veya mikrodalga fırında çözdürünüz. Oda ısısında bekleme şeklinde çözdürme işlemi yapmayınız. Besinleri çözdürdükten sonra hızlıca pişiriniz ve kesinlikle çözünmüş bir besini yeniden dondurmayınız.

Hasarlı, bombe veya sızıntı yapmış konserve besinleri almayınız. Ev şartlarında hazırlanmış konserve besin kullanmayınız

Ev dışında hazırlanmış yemekleri yedirmeyiniz.

Su, kaynağı bilinen ve mümkünse şişelenmiş ürünler olarak tercih edilmeli, eğer mümkün değilse kaynatılmış soğutulmuş su tüketilmelidir. Günlük su ihtiyacı yaşa göre değişse de genelde en az 8 bardaktan az olmamalı.

Çocuğunuz ishal, kusma durumunda su içemiyorsa mutlaka doktorunuza başvurmalısınız

İştahsız, ağzında yaraları olan veya tat duyusu bozulmuş hastalarınıza az miktarda ve sık aralıklarla tüketebileceği ürünler önerebilirsiniz. Yine bu hastalara yüksek enerjili içecekler doktorunuz tarafından önerilebilir, sorunuz. Bol miktarda su tüketiniz.

Sert, pişmemiş, kuru yiyecekler, ağız yaralarını rahatsız edebileceğinden bu tip yiyeceklerden uzak durunuz. Yumuşak, püre kıvamında yiyecekleri tüketmeyi tercih ediniz.

Hastanızda ishal varsa bol su içiriniz. Yağlı yemeklerden ve fazla şeker tüketiminden kaçınınız. Süt yerine yoğurt ve ayran, az yağlı yoğurt, veya pirinç gibi çorbaları tercih ediniz. Mercimek gibi kuru baklagillerle yapılmış çorbalar ve sebze çorbaları ishali arttırabilir. Meyvelerden elma, şeftali veya muzu öneririz.

Kabızlık durumunda ise çocuğunuza bol sıvı tükettirin, sebze ve meyve gibi posa içeriği yüksek yiyecekleri arttırın. Özellikle meyvelerden kayısı, erik, incir gibi meyveleri tercih ediniz. Bu meyvelerin kuru olanlarını hoşaf şeklinde tüketebilirsiniz. Çorbalardan mercimek gibi kuru baklagiller ile yapılmış çorbaları ve sebze çorbalarını tercih ediniz.

Bal üzerinde-içinde bakteri ya da mantar üremesi olabildiğinden çok önerilmemekle birlikte pastörize ve süzme bal şeklinde tüketilebilir. Petek bal önerilmemektedir

İlaçlarla etkileşebilecek tüm bitkisel ürünler, çaylar hatta yeşil çay dahil kaçınılmalıdır

Hazır meyve suları, asitli, kolalı içecekler, ketçap, mayonez, cips, hazır çorbalar önermemekteyiz

Zayıflamış bağışıklık sistemi olan çocuğunuz için dengeli ve sağlıklı beslenme kadar yiyecek içecek güvenliği de son derece önemlidir. Yemek yapan kişinin ellerinin ve yemek yapılan yerlerin temizliğine çok dikkat etmek gerekir. Yemek hazırlanan, pişirilen ve sunulan kapların yıkandığı sünger, bez gibi materyaller kaynatılarak kullanılmalıdır

Size ve çocuğunuza sağlıklı günler diliyorum