LÖKOSİTOZ NEDİR? HANGİ DURUMLARDA GÖRÜLÜR?
Lökositoz kandaki beyaz kan hücresi yani halk arasında akyuvarlar olarak bilinen hücrelerin sayıca artmasıdır. Bilindiği üzere bu hücreler vücudumuzun savunma hücreleridir ve bu hücreler olmazsa yaşam mümkün değildir. Sağlıklı bir insanın kanında mililitrede 4 bin ile 10 bin arasında lökosit bulunmakla birlikte çocuklarda üst sınırı 14 bin gibi biraz daha yüksek değerlere çıkabilmektedir. Günümüzde bu hücreler otomatik cihazlarda kolaylıkla sayılabilmekte ve analiz raporunda İngilizce “White Blood Cells” teriminin baş harflerinin kısaltması olan “WBC” şeklinde ifade edilmektedir.
Aslında, Lökosit ifadesi tek tip bir hücreyi işaret etmemektedir. Nötrofil, lenfosit, monosit, eozinofil ve bazofil denilen hücre alt gruplarının toplamını belirtmektedir. Erişkin bir insanda bu lökosit hücrelerinin çoğu nötrofil ve sonra lenfositler iken çocuklarda 5 yaşına kadar bunun tam tersi söz konusudur. Lökositlerin bu alt tipleri cihazlarda otomatik olarak sayılabildiği gibi mikroskop altında incelenerek de belirlenmektedir. Bu lökosit alt gruplarının tespiti birçok hastalığın teşhisinde çok önemlidir.
Tam kan sayımında lökositoz yani WBC yüksekliği saptandığında ilk olarak bu yüksekliğin hangi hücre grubuna bağlı olduğu belirlenmelidir. Böylece lökositozun sebebi daha kolay aydınlatılabilir.
Lökositozun en sık sebepleri arasında ilk sırada enfeksiyon hastalıkları gelmektedir. Örneğin lökositoz nötrofil yüksekliğine bağlı olduğunda bunun bir bakteri enfeksiyonunu göstermesi daha muhtemel iken, lenfosit yüksekliğine bağlı lökositoz durumunda ise daha çok virüslere bağlı enfeksiyonları düşünürüz.
Lökositozun enfeksiyonlar dışında iltihabi reaksiyonlar dediğimiz çeşitli inflamasyon durumlarında gelişebildiği de iyi bilinmektedir. Bunların başında çocuklardaki romatizmal hastalıklar ve yaygın damar – cilt iltihabi hastalıkları gelmektedir.
Lökositozun yine çok önemli bir nedeni olarak kan kanseri dediğimiz lösemi de mutlaka akılda tutulmalıdır. Ancak şunu da hatırlatmak isterim; her lösemide lökosit yüksekliği görülmez.
Diğer sebepleri arasında birçok hastalığın tedavisinde kullanılan kortizon grubu ilaçlar başta olmak üzere çeşitli ilaçlar, alerjik hastalıklar, herhangi bir nedenden ötürü dalağın alınması, hormonal bozukluklar ve hatta stres – anksiyete durumları sayılabilir. Bu sonuncusunu en çok acil servise başvuran çocuklarda ve kan alımı veya diğer girişimsel işlemler gibi korku ve panik yaratan durumlar sonrası gözlemlemekteyiz.
Görüldüğü üzere lökositoz yani beyaz kan hücre yüksekliğinin enfeksiyonlar başta olmak üzere birçok nedeni bulunmaktadır. Bu nedenle tam kan sayımı birçok hastalığın teşhisinde ilk aşamada kullanılan çok faydalı bir testtir ve eğer lökositoz saptanırsa nedenleri mutlaka araştırılmalıdır. Sağlıklı günler dilerim.